«Баспаналы болу қолжетімді бола түсті» дейді былайғы жұрт. Бірақ үйсіз жүргендер мұны құптай қоймайды. Себебі, халықтың басым бөлігінде әлі де баспана жоқ.
Қалталылардың дәурені жүріп тұрған өмірде баспана алу әрбір отау құрған жастардың бас
ауруына айналды десем қателеспеген боларедік. Пәтер жалдап жүргендер, одан қалды несиеге үй алғандар, тағысын тағы…
«Мойнымда қарызым бар» деп бір емес, екі-үш жұмысты қатар істеп жүргендер бар. Несін жасырайық, ел тұрғындарының дені несие арқылы болса да, баспанаға қол жеткізгісі келеді. Себебі, ай сайын пәтер иесінің қолына қомақты ақша ұстата бермей, өз үйімізге салған әлдеқайда тиімді әрі ұтымды деп ойлағаннан шығар. Бүгінде бапанаға мұқтаж Қызылорда қаласы бойынша 25080 адам бар екен. Олардың санаты бойынша сабақтасақ, жетім балалар мен атаана қамқорлығынан айырылған 1319, «Алтын алқа», көп балалы ана мәртебесімен 3083 отбасы болса, ал халықтың әлеуметтік жағынан әлсіз топтарындағы жандар 9694-ті құраған. Ал мемлекеттік қызметшілермен, бюджеттік ұйымдардың қызметкерлері бойынша – 10715 адам тіркеуде тұрса, үйлері апаттық жағдайда деп танылған 269 азамат үй алу кезегінде тұр. Бүгінде пәтер иелерінің заманы туды. Жасыратын несі бар, бай мен кедей болып өмір кешудеміз. Адам санасын ақша билеген заманда қайырым, мейірім деген қасиеттер азайып тұрғанын байқауға болады. Үй жалдаушыға қожайынның айтқаны заң. Пәтерақысын мерзімінен кешіктірсең мазаң кетіп, жалтақтайсың. Ішер тамақ, киер киімнен бұрын пәтерақысын ойлап, күндіз-түні соған бола жұмыс жасайсың. 17 жылдан бері жалдамалы пәтерде тұрып, үйдің азабын тартқан кейіпкеріміздің бірі – Гүлзия Омарқызы. Бала кезінен бастап ІІ топ мүгедегі. Ол 2004 жылы халыққа қызмет көрсету орталығына барып үй кезегіне тіркеледі. «Осынша жылдың ішінде қанша пәтерді ауыстырғанымды білмеймін» деген кейіпкеріміз қос бірдей бүлдіршінімен тағдырдың талай тауқыметінен өткені шаршаңқы түрінен-ақ көрініп тұр. Бүгінде бұл жанұяда үш бірдей мүгедек бар. Әкесі, баласы, анасы. Үйдің отағасы Сабырбек Шаймахановта І топ көз мүгедегі. Қос жанарынан айырылғалы балаларының тағдырына алаңдаулы. «Ертеңіме сенімсіздікпен қараймын деген» әкенің уайымы басым. Себебі мемлекеттен ипотекаға үй алуға жағдайы көтермейді. Ал, тоғыз жылдан бері отбасылық өмірлері жалдамалы баспанада өтіп жатқан ерлі-зайыпты Руфат пен Ажар бүгінде төрт бірдей бүлдіршіннің ата-анасы. Жақында ғана төртінші перзентін өмірге әкелген көпбалалалы отбасының арманы өздеріне тиесілі шағын болса да, баспанаға қол жеткізу. Соның жетегінде жүріп кейіпкеріміз көпбалалы ана санатымен 2022 жылдың сәуір айында үй кезегіне барып тіркелген. Қазіргі уақытта жомарт жандардың көмегімен Бәйтерек ықшам ауданында тұрып жатыр. «Ендігі уақытта үй кезегіміз келемін дегенше осы «Баламекен»-дегі үйлерден баспана алсам көп көмегі болар еді» дейді жас ана. Қызылорда қалалық тұрғын үй мекесінің соңғы мәліметінше 2021 жылдың шілде айында Шүкіров көшесі мен Шәменов көшелерінен жалпы саны 33 арендалық пәтерлер көп балалы аналарға берілсе, осы жылдың соңына қарай желтоқсан айында сол жағалаудан 680 пәтер пайдалануға беріліпті. Оның ішінде 430 пәтері көп балалы отбасыларына бұйырса, 50 пәтері жетім балаларға, 200 пәтері халықтың әлеуметтік жағынан осал топтарына бөлінген. Сонымен қатар 2021 жылдың желтоқсан айында СПМК-70 тұрғын ауданынан 29 арендалық пәтерлер кезек реттілігі бойынша көп балалы отбасыларға табысталған. Бұдан бөлек 2020-2021 жылдар аралығында « ҚР заңнамасында белгіленген тәртіппен апаттық жағдайда деп танылған азаматтар» санаты бойынша Қызылорда қаласы, сол жағалау тұрғын ауданынан 93 пәтер пайдалануға берілген. Бүгінде көп балалалы отбасылар мен жалғыз басты аналар мекен ететін Бәйтерек мөлтек ауданындағы «Баламекен» ауылында 150-дей отбасы тұрады. Оның 50 жанұясы сол жерді тұрғылықты паналаса, ал 100- дей отбасы уақытша баспана кезегімен қоныстанған. Ипотекамен үй алуды армандағандар бастапқы жарна жинаймын деп жүндей түтілсе, несие рәсімдеген соң белгіленген жылдық қаржыны ай сайын өтеймін деп тағы арпалысады. Қош! Жіпке тізе берсек баспана мәселесінің айтары таусылмақ емес. Биылғы жылы Қызылорда қаласы бойынша мамыр айында Жаппасбай батыр көшесінен 50 пәтерлік бір үй көпбалалы аналарға, сол жағалаудан 40 пәтерлік 1 үй көпбалалалы аналарға, ал кезекте тұған азаматтарға 13 үй сол жағалаудан беріледі деп жоспарлануда. Бастысы баспана мәселесі шешімін тапса болғаны.